Projectfiches Carrosserie Duaal: nieuwe tool ondersteunt school en bedrijf in duaal leertraject
Sinds september 2021 kunnen scholen en bedrijven in de trajecten koetswerk duaal en spuiter carrosserie duaal gebruikmaken van een bundel projectfiches. De bundel bevat een 70-tal fiches voor projecten of oefeningen die binnen deze opleidingen kunnen worden gebruikt om de kennis, vaardigheden en attitudes uit het standaardtraject te realiseren. Door de koppeling van de projectfiches met de competenties uit het standaardtraject vormen ze een handig werkinstrument dat de wisselwerking tussen school en bedrijf bevordert en efficiënter maakt. Dit schooljaar zijn er ook projectfiches in de maak voor duale opleidingen automechanica.
EDUCAM gelooft sterk in de meerwaarde van duaal leren. De leerlingen krijgen een beter zicht op hun toekomstige beroep, ze doen nuttige ervaring op en ze kunnen op de werkvloer werken met de nieuwste technologie. De bedrijven in de automotive sector werken op die manier mee aan de vorming van de werknemers van de toekomst. In het kader van het ESF-Duamotiv-project, gaat EDUCAM daarom op zoek naar manieren om scholen en bedrijven te ondersteunen bij de organisatie en invulling van duaal leren. De projectfiches ‘koetswerk duaal’ en ‘spuiter carrosserie duaal’ zijn daarvan een goed voorbeeld.
“Wij willen zo veel mogelijk drempels wegwerken voor scholen en bedrijven die in een duaal leertraject willen stappen”, vertelt Ruben Janssens, consulent duaal leren bij EDUCAM en coördinator van het Duamotiv-project. “We helpen hen om de duale opleidingen aantrekkelijker en performanter te maken. In die context zijn we vorig schooljaar in een werkgroep aan de slag gegaan met vakleerkrachten en trajectbegeleiders carrosserie van scholen die duaal leren aanbieden of willen aanbieden in de toekomst.”
“Wij willen zo veel mogelijk drempels wegwerken voor scholen en bedrijven die in een duaal leertraject willen stappen.”
Projectfiches Carrosserie: duaal in mensentaal
Bij duaal leren is het de bedoeling dat leerlingen de competenties - kennis, vaardigheden en attitudes - verwerven die opgenomen zijn in het standaardtraject, zeg maar het opleidingsplan voor duaal leren. In een eerste fase heeft EDUCAM, samen met het Centrum voor duidelijke taal in Mechelen en enkele leerkrachten carrosserie, die competenties uit het standaardtraject koetswerk duaal en spuiter carrosserie duaal ‘hertaald’ in eenvoudig Nederlands. De bedoeling was om de verstaanbaarheid voor alle betrokken partijen te vergroten.
“Zo zijn we dus per duaal carrosserietraject gekomen tot een helder en overzichtelijk document waarin de verschillende competenties in een genummerde lijst zijn opgesomd”, verduidelijkt Ruben. “Op basis van dat herwerkte standaardtraject, hebben we in de werkgroep een reeks projectfiches opgesteld. Een projectfiche geeft een duidelijke beschrijving van alle aspecten van een oefening of activiteit – bijvoorbeeld het spuiten van deur, het schuren van motorkap, enzovoort - waarin er telkens via cijfers verwezen wordt naar de genummerde competentie uit het standaardtraject. De koppeling tussen standaardtraject en projectfiche maakt het voor alle betrokkenen duidelijk welke competenties de leerling via die bepaalde oefening kan verwerven. Zo kunnen leerkracht/trajectbegeleider en mentor veel gerichter werken en de ontwikkeling van de leerling beter opvolgen.”
“De projectfiches zijn universeel bruikbaar voor elke school”
Robby De Roeck was al langer op zoek naar manieren om het leertraject aantrekkelijker te maken voor de leerlingen. Duaal leren leek voor hem een ideale oplossing. Zijn school biedt sinds dit schooljaar meerdere duale richtingen aan waaronder 2 richtingen die een vervolg zijn op de opleiding automechanica: polyvalent mecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen duaal en onderhoudsmecanicien zware bedrijfsvoertuigen duaal. Hij zit in de werkgroep die de projectfiches voor deze duale richtingen opstelt.
"Mijn school is dit schooljaar gestart met beide duale trajecten. Bij wijze van proef gebruiken wij enkele projectfiches in het traject die we het voorbije schooljaar hebben voorbereid. We kunnen de fiches daardoor meteen evalueren op hun bruikbaarheid en waar nodig verbeteren.
Zowel voor de school als voor de bedrijven waarmee we samenwerken hebben de productfiches hun nut al ruimschoots bewezen. Wat moet de leerlingen kennen en kunnen? Wat kan die leerling al? Wat wordt er van de school en de bedrijven verwacht zodat de leerling in kwestie het traject optimaal doorloopt? Welke oefeningen of projecten plannen we in? Wie doet wat? De projectfiches maken dat allemaal heel aanschouwelijk, waardoor de opdrachten voor alle betrokkenen op voorhand bekend zijn. De school en de bedrijven weten vooraf welke opdrachten moeten worden ingepland.
Zoals gezegd, we zijn nu volop aan het proefdraaien met de projectfiches zodat we ze kunnen evalueren en bijschaven. Ik overleg ook veel met de betrokken bedrijven om te kijken wat hun noden zijn en hoe we die aspecten mee kunnen integreren. Tegen volgend schooljaar zullen de finale versies online beschikbaar zijn voor alle scholen. En dat is voor mij het grootste pluspunt: door de koppeling van de projectfiches aan de competenties van het standaardtraject, zijn ze universeel bruikbaar voor elke school."
Betere stroomlijning en vlottere samenwerking tussen school en bedrijf
Bij duaal leren krijgen de leerlingen niet alleen les op school, maar ook op de werkvloer. Dat vraagt natuurlijk heel wat voorbereiding en overleg tussen school en bedrijf, niet alleen voor maar ook tijdens het traject. Wie gaat welke aspecten van de opleiding behandelen? Wat is de meest geschikte leeromgeving voor de verschillende opdrachten? Hoe gebeurt de evaluatie?
“De projectfiches zijn een handige tool om die processen te vergemakkelijken. Bovendien fungeren ze als een handige checklist doorheen het traject omdat alle betrokken actoren – leerkracht/trajectbegeleider en mentor– gemakkelijk kunnen opvolgen welke competenties aan bod gekomen zijn, en welke nog niet. De fiches hebben ook hun meerwaarde op het vlak van de evaluatie van de leerling, die overigens zelf via de fiches kan opvolgen wat hij al heeft bereikt. Dit kan via bestaande online competentie-opvolgingstools, waarin de herwerkte standaardtrajecten en projectfiches zijn opgenomen. Ook wat de doorlichting betreft hebben de fiches hun voordeel omdat ze duidelijk weergeven welke competenties werden behandeld”, besluit Ruben.
Hoewel de projectfiches niet verplicht zijn, stelt EDUCAM vast dat ze al veel worden gebruikt, ook door vakleerkrachten in scholen die geen duaal leertraject carrosserie aanbieden.
Verschillende werkgroepen zijn dit schooljaar volop bezig met het opstellen van projectfiches voor duale opleidingen automechanica, zware bedrijfsvoertuigen en land- en tuinbouw (zie kaderstuk).
De projectfiches koetswerk duaal en spuiter carrosserie duaal (5de, 6de en 7de jaar beroepsonderwijs) zijn voor iedereen online beschikbaar.
Wil je meer weten over de projectfiches, of wil je weten hoe ze te gebruiken in jouw school?
